PUMA CONCOLOR

Puma[1]

Puma 

Rodzaj ssaków drapieżnych z rodziny kotowatych (Felidae), obejmujący gatunki występujący w obu Amerykach.

Systematyka

Do rodzaju należą dwa gatunki[2][1]:

Puma concolor – puma
Puma yaguarondi – jaguarundi

Synonimy

Herpailurus Severtzov, 1858[1]

Przypisy
1 1,0 1,1 1,2 Puma w: Integrated Taxonomic Information System (ang.)
2 Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Puma. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 22 stycznia 2009]

Puma[1]

PUMA CONCOLOR - PUMA, KUGUAR, LEW GÓRSKI, PANTERA 

Gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych (Felidae) zamieszkujący Amerykę od Kanady po Patagonię (choć w wielu regionach została wytępiona).

Taksonomia i ewolucja

Puma jest największym przedstawicielem małych kotów. Jego masa jest charakterystyczna dla wielkich kotów (Panthera), jednak jest bliżej spokrewniony z małymi i średnimi kotami. Podrodzina małych kotów (Felinae) ewoluowała w Azji 11 milionów lat temu. Przeprowadzone badania nad taksonomią kotów na szczątkach tylko częściowo wyjaśniają ich pochodzenie. Dużo wyjaśniło badanie mtDNA[3], a ponieważ w zapisie kopalnym koty te są słabo reprezentowane[4], jest to satysfakcjonujący wynik.

Kuguar w zoo

Przeprowadzone w 2006 r. badania genetyczne wykazały, że przodek rodzajów Leopardus, Lynx, Puma, Prionailurus i Felis migrował przez most lądowy Beringa do Ameryk około 8,5 do 8 milionów lat temu, gdzie rozprzestrzenił się i utworzył nowe gatunki[4]. Puma była długo umieszczana w rodzaju Felis, obejmującym między innymi kota domowego, obecnie jest umieszczana w rodzaju Puma wraz z jaguarundi.

Badania wykazały też, że puma i jaguarundi są blisko spokrewnione z dzisiejszym gepardem z Afryki i wschodniej Azji[4][5].

Niedawne badania wykazały wysoki poziom genetycznego podobieństwa w genach północnoamerykańskich populacji pumy, sugerujący, że wszystkie dzisiejsze osobniki pochodzą od małej grupy wyjściowej.

Culver et al. sugeruje, że oryginalna populacja północnoamerykańskiej Puma concolor wyginęła podczas masowego wymierania u schyłku plejstocenu 10 tys. lat temu, wraz z innymi dużymi ssakami, jak smilodon. Sugeruje też, że populacja pochodzi od grupy południowoamerykańskiej[5].

Podgatunki

Tradycyjnie wyróżniano ponad 30 podgatunków[6], jednak przeprowadzona analiza genetyczna sugeruje istnienie tylko sześciu podgatunków[5][7]:

Puma concolor cougar (Kerr, 1792) – Ameryka Północna

Puma concolor costaricensis (Merriam, 1901) – Ameryka Środkowa

Puma concolor capricornensis (Nelson & Goldman, 1929) – wschodnia Ameryka Południowa

Puma concolor concolor (Linnaeus, 1771) – północna Ameryka Południowa

Puma concolor cabrerae (Pocock, 1940) – środkowa Ameryka Południowa

Puma concolor puma (Molina, 1782) – południowa Ameryka Południowa

Status populacji z Florydy, tutaj ujętej razem z Puma concolor cougar, pozostaje niepewny. Nadal w pracach badawczych, w tym bezpośrednio związanych z jego ochroną jest regularnie klasyfikowany jako podgatunek P. c. coryi[8].

Charakterystyka

Młode

Duży kot o stosunkowo małej głowie, smukłym i gibkim tułowiu. Przednie łapy mają po pięć, zaś tylne po cztery palce. Futro krótkie, miękkie, jednolicie żółtobrunatne (choć w zależności od biotopu spotyka się osobniki ubarwione od szarosrebrnych po czarne). Samce większe od samic, lecz większe zróżnicowanie spotyka się między podgatunkami. Młode pokryte są cętkami, a na ogonie mają czarne pierścienie.

Wielkość 

długość ciała 

100-200 cm

ogon o długości 

50-85 cm

wysokość w kłębie 

52-78 cm

masa ciała 

średnio samice 35-50 kg, 

samce 60-75 kg (w pojedynczych przypadkach może przekraczać nawet 100 kg)

Pożywienie

Głównie ssaki. Małe ofiary zjada natychmiast, podczas gdy pozostałości większych zdobyczy chowa maskując je częściami roślin. Do schowanego mięsa powraca tylko wówczas, gdy nic nie upoluje, nieświeżego mięsa nie je. Istnieją udokumentowane przypadki ataku na człowieka, niektóre ze skutkiem śmiertelnym[9].

Rozród

Gniazdo znajduje się w jaskini, szczelinie skalnej, wykrocie lub w zaroślach. Po ciąży trwającej 90 - 96 dni samica rodzi 1 do 4 nagich i ślepych kociąt. Młode usamodzielniają się w 2 roku życia.

Ciekawostki

Długość życia dochodzi do 12 lat. Wielkość terytorium nie jest dokładnie znana, osiąga obszar rzędu kilkuset km². Terytorium samic jest dwukrotnie mniejsze niż samców.

Hybrydy

Eksponat pumaparda

Pumapard

Pumapard jest mieszanką pumy i lamparta. Trzy mioty pumapardów zostały wyhodowane w późnych latach 90. XIX wieku i na początku XX wieku przez Carla Hagenbecka w jego parku zoologicznym w Hamburgu. Większość zwierząt nie osiągnęła dojrzałości. Jeden został sprowadzony w 1898 do berlińskiego zoo. Uzyskiwano je również w późniejszych latach na całym świecie. Pumapard jest zbudowany podobnie do pumy, posiada jednak krótsze kończyny. Sierść zróżnicowana, z brązowymi cętkami. Wygląd zależy od płci i gatunku rodziców. Mają skłonność do karłowatości.

Synonimy

Felis concolor Linnaeus, 1771

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

LC-najmniejszej troski

Przypisy

1 Puma concolor w: Integrated Taxonomic Information System (ang.)

2 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Puma concolor. Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.)

3 Wade, Nicholas. "DNA Offers New Insight Concerning Cat Evolution", New York Times, 2006-01-06. Retrieved on 2007-06-03.

4 4,0 4,1 4,2 Johnson, W.E., Eizirik, E., Pecon-Slattery, J., Murphy, W.J., Antunes, A., Teeling, E. & O'Brien, S.J. (6 January 2006). "The Late Miocene radiation of modern Felidae: A genetic assessment". Science 311 (5757): 73–77. DOI:10.1126/science.1122277. Retrieved on 2007-06-04.

5 5,0 5,1 5,2 M .Culver, W. E. Johnson, J. Pecon-Slattery, S. J. O'Brien. Genomic ancestry of the American puma (Puma concolor). „Journal of Heredity”. 91 (3), s. 186-197, 2000. DOI: 10.1093/jhered/91.3.186 (ang.).

6 Mary Jean P. Currier. Felis concolor. „Mammalian Species”. 200, s. 1-7, 1983 (ang.).

7 Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Puma concolor. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 7 sierpnia 2011]

8 Michael J. Conroy, Paul Beier; Howard Quigley; Michael R. Vaughan. Improving The Use Of Science In Conservation: Lessons From The Florida Panther. „Journal of Wildlife Management”. 70 (1), s. 1–7, 2006. DOI: [1:ITUOSI2.0.CO;2 10.2193/0022-541X(2006)70[1:ITUOSI]2.0.CO;2] (ang.).

9 "Confirmed mountain lion attacks in the United States and Canada 1890 – present". Arizona Game and Fish. Retrieved May 20, 2007.

ŻRÓDŁO: WIKIPEDIA