LYNX CANADENSIS - RYŚ KANADYJSKI

                                                               Ryś[1]


Lynx (ryś) – rodzaj ssaków z rodziny kotowatych obejmujący cztery gatunki zwierząt średniej wielkości, o uszach zaokrąglonych, zakończonych pędzelkami ciemnych, najczęściej czarnych włosów. Ciało rysi jest zakończone krótkim ogonem.

Gatunki
Ryś eurazjatycki (Lynx lynx) - szeroko rozsiedlony w Azji oraz w niektórych częściach Europy, spotykany też w Polsce
Ryś iberyjski (Lynx pardinus) - pojedyncze populacje na terenie Hiszpanii, krytycznie zagrożony wyginięciem
Ryś kanadyjski (Lynx canadensis) - zamieszkuje połnocą oraz lokalnie środkową część Ameryki Północnej
Ryś rudy (Lynx rufus) - występuje w środkowej oraz południowej części Ameryki Północnej

Rodzaj Lynx prawdopodobnie dzieli swój klad z rodzajami Puma, Prionailurus i Felis. Lynx pierwszy oddzielił się od głównej linii rozwojowej[2].

Przypisy
1 Lynx w: Integrated Taxonomic Information System (ang.)
2 Johnson, W.E., Eizirik, E., Pecon-Slattery, J., Murphy, W.J., Antunes, A., Teeling, E. & O'Brien, S.J.. The Late Miocene radiation of modern Felidae: A genetic assessment. „Science”. 311, s. 73–77, 2006. DOI: 10.1126/science.1122277 (ang.).

Bibliografia
1 Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
2 Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Lynx. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 22 stycznia 2009]

                                                               Ryś kanadyjski[1]

LYNX CANADENSIS - RYŚ KANADYJSKI

Gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Zamieszkuje Kanadę i północ USA: Alaskę, Góry Skaliste i Krainę Wielkich Jezior.

Charakterystyka ogólna

Dwa razy mniejszy od rysia euroazjatyckiego. Futro letnie rudobrązowe, zimą szare lub szarobrązowe. Cętki na brzuchu i wewnętrznej stronie łap. Ogon krótki, tylne nogi wyraźnie dłuższe, co jest prawdopodobnie przystosowaniem do poruszania się w wysokim śniegu. Kończyny silnie owłosione, mają dużą powierzchnię w stosunku do niewielkiej masy ciała. Uszy zakończone charakterystycznym pędzelkiem, koniec ogona ciemny.

Pokarm

Żywią się przede wszystkim zającami amerykańskimi (Lepus americanus), a stopień uzależnienia tych drapieżników od tych właśnie ofiar jest na tyle duży, że 10-letni cykl liczebności zająca amerykańskiego decyduje o wielu aspektach życia rysia.

Rozród

Ciąża trwa 60-70 dni, w miocie od 1 do 8 kociąt (w zależności od liczebności zajęcy); niektóre samice dojrzewają płciowo w wieku 10 miesięcy, ale zazwyczaj okres dojrzewania samic trwa 22-23 miesiące, podobnie jak samców.

Długość życia

Na wolności dożywają 15 lat.

Tryb życia 

Prawdopodobnie prowadzą samotniczy, czasem obserwuje się wędrujące razem dwie samice z młodymi; w okresie niedostatku zajęcy rysie strzegą ściśle swych rewirów; gdy zajęcy jest bardzo dużo, rewiry osobników tej samej płci mogą na siebie zachodzić.

Siedlisko

Ryś kanadyjski

Rysie kanadyjskie zamieszkują tajgę, sporadycznie są spotykane w tundrze.

Status

W Kanadzie ryś kanadyjski jest nadal liczebny, choć jak wspomniano jego populacja zależy ściśle od liczebności zajęcy amerykańskich. W okresie wyżu liczebnościowego zajęcy i zaraz po tym okresie zagęszczenie rysi może wynosić nawet 40 osobników na 100 km 2. Po załamaniu się liczebności zajęcy zagęszczenie rysi może spaść do 2 na 100 km 2. Gdy zajęcy jest bardzo mało, rysie kanadyjskie wędrują na obszary odległe nawet o kilkaset kilometrów, mogą też zacząć polować na drobne gryzonie, ptaki, a nawet jelenie wirginijskie i karibu. Ścisła zależność rysia kanadyjskiego od zajęcy amerykańskich jest jednak typowa jedynie dla populacji północnych. W południowej części zasięgu ma ten drapieżnik wiele innych możliwości pokarmowych (zające wielkouche i króliki błotne). W USA południowy zasięg rysia kanadyjskiego znacznie się zmniejszył w ostatnim półwieczu; w 1999 roku w stanie Kolorado podjęto próbę reintrodukcji rysia kanadyjskiego, która po pierwszych niepowodzeniach ma szansę zakończyć się sukcesem

Podgatunki

L. c. canadiensis Kerr, 1792

L. c. mollipilosus Stone, 1900

L. c. subsolanus Bangs, 1897[2]

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

LC-najmniejszej troski

Przypisy

1 Lynx canadensis w: Integrated Taxonomic Information System (ang.)

2 Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Lynx canadiensis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 29 sierpnia 2009]

3 Lynx canadensis. Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.)

ŻRÓDŁO: WIKIPEDIA